Doping
Znaleźliśmy artykuł na stronie www.mojeplywanie.pl.
Zapraszamy do zapoznania się, bo już najstarszych Spartan temat może dotyczyć, a młodsi też lepiej niech się zaznajomią z obowiązującymi przepisami.
14-latki w kręgu podejrzeń…
Podczas tegorocznych MP w Ostrowcu przyglądaliśmy się procesowi „sprawdzania” zawodników pod kątem badań antydopingowych.
Wezwania na badania antydopinowe, widzieliśmy zarówno w rękach seniorów, reprezentantów Polski na wiele imprez międzynarodowych, jak i uradowanych, wychodzących właśnie z wody po bardzo udanym starcie pływaków najmłodszych, nawet 14-letnich. Ci starsi, doświadczeni, zwłaszcza medaliści mistrzostw Polski i członkowie Kadry Narodowej, procedury antydipongowe znają doskonale. Jednak dla zawodników najmłodszych sama procedura przeprowadzania kontroli, bywa niestety przykrym zaskoczeniem,- co zresztą obserwowaliśmy na twarzach wielu z nich. Warto więc mieć na uwadze fakt, iż konieczność badań antydopingowych może dotyczyć każdego medalisty, czy finalisty MP niezależnie od tego czy ma dopiero 13, czy też 25 lat. Dodatkowo kontrola antydopingowa może być wykonana nie tylko w trakcie zawodów, ale również pomiędzy nimi.
Dziś o procedurze kontroli antydopingowej piszemy po to, by każdy z was znał swoje prawa i obowiązki. I by nie czuł się zaskoczony tym, co może go spotkać, a co z pewnością nie jest tak przyjemne jak medal na szyi.
Twój sukces-twoja odpowiedzialność
Badania antydopingowe teoretycznie dotyczą każdego, który wyczynowo uprawia jakąś dyscyplinę sportową. Jednak w praktyce, zwłaszcza w pływaniu, najczęściej dotyczą zawodników, którzy zdobywają medale lub biją rekordy oraz tych , którzy już kiedyś wcześniej byli złapani na złamaniu przepisów anty-dopingowych. Na zawodach wyższej rangi – Igrzyskach Olimpijskich, Mistrzostwach Świata czy Europy, badani są zazwyczaj wszyscy medaliści (np. w Montrealu Otylia, która zdobyła kilka medali, kontrole antydopingowe przechodziła praktycznie codziennie, a nawet 2 razy dziennie) oraz pływacy, którzy zajęli 4 i 5 miejsca. Do tego dochodzą zawodnicy wybrani losowo oraz ci, którzy znajdują się na tzw. „czarnej liście” WADA.
Badania anty-dopingowe może przeprowadzać Polska Komisja ds. Zwalczania Dopingu, WADA (Światowa Organizacja Anty-Dopingowa) lub przedstawiciele panelu dopingowego FINA (Światowej Federacji Pływackiej), w trakcie Igrzysk dodatkowo badania mogą przeprowadzać przedstawiciele MKOlu (Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego). Tak więc możecie się spotkać zarówno z polskimi jak i zagranicznymi Komisjami. Nie ma ograniczeń wiekowych do przeprowadzenia kontroli anty-dopingowej. To, że masz 12-14 lat nie zwalnia Cię z tego obowiązku. Dla juniora, który nie odnosi jeszcze większych sukcesów, prawdopodobieństwo poddania go kontroli antydopingowej jest oczywiście mniejsze, nie znaczy to jednak, że się nie może zdarzyć. Zawodnicy do badań antydopingowych typowani są bowiem również w losowaniu. Wszyscy zaś zawodnicy, niezależnie od kategorii wiekowej, odnoszący sukcesy, zdobywający medale mają oczywiście większą szansę przejścia kontroli.
PAMIĘTAJ! WIEK NIE ZWALNIA CIĘ Z OBOWIĄZKU ZNANIA PRZEPISÓW
ANTY-DOPINGOWYCH. I ZAWSZE, GDY JE ZŁAMIESZ PODLEGASZ KARZE! A karą może być nawet kilkuletnie zawieszenie w startach.
Warto również pamiętać, że kontrola anty-dopingowa może cię spotkać wszędzie i o każdej porze: w domu, na wakacjach z rodziną, na dyskotece. Oznacza to, że zawsze musisz postępować zgodnie z przepisami anty-dopingowymi, nawet na koloniach nie przestajesz być zawodnikiem.
Gdy otrzymasz wezwanie
Zawodnik, po wyjściu z wody otrzymuje powołanie do zgłoszenia się do kontroli antydopingowej (wręcza mu je tzw. Oficer Kontroli Anty-Dopingowej). Zawodnik powinien posiadać ze sobą jakiś dokument ze zdjęciem potwierdzający jego tożsamość. Zawodnik podpisuje dokument, w którym potwierdza przyjęcie wezwania na kontrolę. Następnie powinien w możliwie najkrótszym czasie zgłosić się w miejscu, gdzie znajduje się podczas zawodów biuro kontroli antydopingowej. Ma jednak prawo uczynić to naw et do godzinypo otrzymaniu wezwania (o dokładnym przysługującym mu czasie powinien być poinformowany przez Oficera Kontroli Anty-Dopingowej). W tym czasie może się rozpływać, pójść na dekorację, przebrać się, porozmawiać z trenerem, zmierzyć laktaty, pójść na konferencję prasową itp.. Do momentu zgłoszenia się do Biura Kontroli jest jednak nieustannie obserwowany przez Oficera Kontroli Anty-Dopingowej.
Jeśli zawodnik odmówi poddania się kontroli anty-dopingowej – uznawany jest wtedy za winnego złamania przepisów anty-dopingowych i karany tak, jakby dopuścił się dopingu.
Z lustrem i w towarzystwie
Zawodnik ma prawo poprosić ze sobą na badanie anty-dopingowe osobę towarzyszącą.
Może to być np. trener, lekarz, fizjoterapeuta czy tłumacz (jeśli badanie jest przeprowadzane przez zagraniczną komisję). Najczęściej wykonywane są badania moczu, zdarza się jednak, że zawodnik jest proszony o oddanie próbki krwi. Jeżeli w chwili badania nie chce Ci się jeszcze siusiu, masz prawo dostać napoje do picia (najczęściej jest to woda) w Biurze Kontroli. Napoje powinny być firmowo zamknięte i tu również powinno być przynajmniej kilka do wyboru. Masz również oczywiście prawo pić własne napoje.
Gdy już jesteś gotowy do oddania próbki moczu musisz wybrać sobie pojemniczek na mocz (również powinno być przynajmniej kilka do wyboru). Każdy pojemniczek powinien być zamknięty w foliowej, przeźroczystej torebce. I torebka i pojemniczek powinny być nienaruszone, jeśli ten który wybrałeś jest pęknięty lub zabrudzony masz prawo poprosić o inny. Od tej chwili zawodnik jest jedyną osobą, która może dotykać tego pojemniczka. I również wszystkie dalsze rozlewanie próbek wykonywane jest przez samego zawodnika. Dzieje się tak dlatego, żeby nie było wątpliwości, czy ktoś specjalnie nie manipulował przy próbkach zawodnika. Podczas oddawania próbki moczu zawodnikowi towarzyszy oficer kontroli antydopingowej. W przypadku dziewcząt jest to oczywiście kobieta, a w przypadku chłopców mężczyzna. W kabinie zawodnik musi unieść ubranie do piersi w górę i do kolan w dół. Oficer kontroli antydopingowej musi obserwować jak strumień moczu wypływa z cewki moczowej. Często, zwłaszcza na zawodach wyższej rangi, toalety są specjalnie wyposażone w dodatkowe lustra. Ma to oczywiście związek z różnymi machinacjami i podmienianiem próbek moczu przez niektórych zawodników. Samo oddawanie próbki moczu jest jedynym momentem, w którym nie uczestniczy osoba towarzysząca. Jeśli jednak zawodnik jest niepełnoletni, osoba towarzysząca może być obecna w trakcie oddawania próbki, jednak samo obserwowanie wypływania strumienia moczu może mieć miejsce tylko na wyraźną prośbę zawodnika.
Nie jesteś sam…
Po oddaniu próbki moczu, zawodnik pod wskazówkami Oficera Kontroli Anty-Dopingowej rozlewa mocz do specjalnych pojemniczków oznaczonych jako „A” i „B”. Również te pojemniczki są wybierane przez samego zawodnika i powinny być przez niego sprawdzone, czy są nienaruszone. Zawodnik osobiście zamyka te pojemniczki i sam sprawdza czy są szczelne. Mocz sprawdzany jest zazwyczaj również pod kątem jego pH (kwasowości) i ciężaru właściwego. Na koniec zostaje już tylko wypełnienie dokumentów. Zawodnik podaje swoje dane osobowe (nazwisko, imię, datę urodzenia), wpisywane są również informacje dotyczące miejsca pobrania próbki (np. Mistrzostwa Polski), daty i godziny zgłoszenia się do kontroli, oddania próbki moczu, informacje dotyczące samej próbki (ilość, pH, ciężar właściwy), następnie zawodnik powinien podać jakie leki przyjmował w ciągu ostatnich kilku dni. Ważne jest aby podać absolutnie wszystko, łącznie z lekami bez recepty. Jeśli jakieś leki są przyjmowane na podstawie specjalnego pozwolenia to należy to również zaznaczyć. Rozsądnie jest podać również (choć nie jest to wymagane) wszystkie przyjmowane przez siebie odżywki.
Zawsze sugeruję zawodnikom, aby wcześniej przygotowali sobie małą karteczkę z listą wszystkiego co przyjmują, w pośpiechu i w sytuacji stresowej łatwo bowiem coś zapomnieć. Na koniec podpisuje się zawodnik, osoba towarzysząca i Oficer przeprowadzający kontrolę. Jeśli zawodnik/osoba towarzysząca ma jakiekolwiek uwagi odnośnie sposobu przeprowadzenia kontroli ma również prawo wpisać to na formularzu. Pamiętaj, nie jesteś sam. Poproś osobę towarzyszącą, aby pomogła Ci wypełniać te wszystkie formularze.
Twoje prawa i obowiązki
Laboratorium ma na podanie oficjalnych wyników 6 tygodni. Przy okazji najważniejszych imprez wyniki przekazywane są zazwyczaj wcześniej, w ciągu najbliższych 2, a w przypadku erytropoetyny, najbliższych 3 dni. Wiadomo, tu chodzi o medale, rekordy Świata czy Europy. Zdarza się czasami, że medal jest odbierany, z powodu dodatniego wyniku badania anty-dopingowego.
Pamiętaj!!!
Jeśli otrzymałeś wezwanie na badanie antydopingowe masz prawo do:
1. obecności osoby towarzyszącej w trakcie kontroli
2. zakończenia wykonywanych właśnie czynności związanych z treningiem lub zawodami (dekoracja medalowa, rozpływanie, przebranie się itd.). Przez cały ten czas będziesz jednak obserwowany przez Oficera Kontroli Anty-Dopingowej.
3. otrzymania, firmowo zamkniętych napojów, jeśli masz problemy z oddaniem próbki moczu
4. osobistego wybierania wszystkich pojemników, w których przechowywana będzie pobrana od Ciebie próbka
5. PYTANIA, jeśli coś nie jest dla Ciebie zrozumiałe.
Więcej o przepisach anty-dopingowych znajdziesz na stronie www.olimpijski.pl (link do tej strony znajduje się również na stronie Polskiego Związku Pływackiego, jako „czerwony guzik” DOPING PRZEKLEŃSTWO SPORTU).
- Cała odpowiedzialność za znajomość gąszczu przepisów antydopingowych spoczywa tylko i wyłącznie na zawodniku! I nie ma znaczenia czy daną substancję / lek zalecił lekarz, dał trener, czy polecił inny zawodnik, odpowiedzialność, a więc i wszystkie konsekwencje spoczywają na zawodniku.
- Dopingiem jest po prostu złamanie przepisów dopingowych. Obowiązują one wszystkich zawodników (zarówno juniorów jak i seniorów) startujących w zawodach przynajmniej na poziomie narodowym (ogólnopolskim).
- Nawet zwykłe, łatwo dostępne bez recepty leki na zupełnie zwyczajne choroby, takie jak przeziębienie, katar, kaszel mogą grozić nawet wieloletnią dyskwalifikacją.
